فهرست عناوین
در این مقاله قرار است در رابطه با مفهومی که چندین سال است بر سر زبان ها افتاده یعنی استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا سخن بگوییم.
- استارتاپ چیست و چه تاریخچه ای دارد؟
- عوامل موفقیت استارتاپ ها کدام است؟
- مهمترین دلیل شکست استارتاپ ها و کسب و کارها نوپا چیست؟
استارتاپ چیست؟
کسب وکارهای نوپا در واقع زاییده ایده های خلاقانه و جدید هستند که تا قبل از آن کسی به فکر به وجود آوردن چنین محصولی و یا عرضه چنین خدمتی نبوده است. خلاقیت و نوآوری جزء ارکان اصلی این گونه کسب و کارها یا همان استارتاپ ها هستند.
در استارتاپها اغلب از ساختارهای بروکراتیک اداری کمتر دیده می شود و ساختار سازمانی به جای این که هرمی شکل باشد و تمرکز قدرت در راس هرم باشد، به صورت مسطح طراحی شده اند. ویژگی بارز این گونه ساختار های سازمانی روابط دوستانه و صمیمی و به دور از رقابت های منفی و جاه طلبانه است.
نکته دیگری که درباره استارتاپها وجود دارد این است که این گونه کسب و کارها به دلیل نوآورانه بودن در حوزه فعالیت خود هیچ گونه تجربه ای از قبل ندارند و صرفا می بایست با آزمون و خطا پیش بروند. همین قابلیت ریسک پذیری بالا در استارتاپ ها سبب شده است که طبق آمار بدست آمده در سال 2018، نزدیک به 90 درصد آن ها با شکست روبرو شوند.
تاریخچه استارتاپ
مبادله کالا و خرید و فروش از ابتدای زندگی بشر وجود داشته و روز به روز بر رونق آن افزوده می شود. انسان ها برای رفع نیازهای خود از کالاها و یا خدمات دیگران استفاده می کرده و می کنند و در عوض کالایی هم ارزش با آن خدمت هزینه می کردند.
اولین بار مفهوم استارتاپ در سال 1911 توسط شرکت سیلکون والی به زبان آورده شده است. این شرکت به تولید نرم افزارهای موفق در دنیا مشغول بود. از آن به بعد اکثر شرکت های نوپا با نام استارتاپ شروع به فعالیت کردند. همچون استارتاپ گوگل و اپل که امروزه از محبوب ترین برندهای جهان و موفق ترین شرکت های دنیا به شمار می آیند.
عوامل موثر در شکل گیری استارتاپها
فضای حاکم بر کسب و کار های نوپا که اغلب جوانان در آن حضور دارند برای اکثر افراد جویای کار جذاب است. افراد ترجیح می دهند در یک فضای صمیمی با هم سن و سال های خود مشغول به کار شوند. از آنجایی که همه انسانها به دنبال مقابله با چالش های جدید و در نهایت بیشتر دیده شدن خود هستند رو به حضور و فعالیت در استارت آپ ها می آورند.
مورد دیگری که باعث می شود شکل دادن یک کسب و کار نوپا جذاب به نظر برسد تنوع طلبی و علاقه مردم به محصولات و خدمات جدید است. از همین رو افرادی که ایده های خلاقانه دارند با انگیزه بیشتری آنرا به بازار عرضه می کنند تا علاوه بر رفع نیاز مخاطبان بتوانند به عنوان یک کارآفرین در میان افراد جامعه قدم بردارند.
مراحل شکل گیری استارت آپ
طبق تعاریفی که در بالا از استارتاپ شد ممکن است ایده راه اندازی یک کسب و کار جدید در ذهن شما شکل گرفته باشد. پس بیایید باهم مراحل راه اندازی اش را مرور کنیم:
خلق ایده
برای خلاق بودن همیشه لازم نیست به چیز های عجیب و غریب و خارق العاده فکر کنیم گاهی ممکن است تغییر در محل قرار گیری دسته بر روی لیوان ایده جذاب و خلاقانه ای باشد.
علاوه بر این می توانید از ایده کسب و کار هایی که در حارج از ایران اجرایی شدند و به نتیجه مطلوب رسیدند استفاده کنید.
برای این کار باید آن محصول یا خدمت را با ظرفیت ها و فرهنگ خودمان همگام کنیم.
تعیین مقصد و هدف
در این مرحله لازم است که نسبت به توانایی ها و ظرفیت های خود شناخت حاصل نمایید. دانستن اینکه قرار است چه نیازی را حل کنید و در حال حاضر در کجای نقشه کار خود هستید به شما کمک می کند که مقصد خود را دست یافتنی تر نمایید.
ایده هایی که در مرحله قبل به ذهنتان رسیده است را در این مرحله می بایست قربال کرده و از فیلتر بگذرانید. بهتر است ایده ای را انتخاب کنید که برای عملی ساختن آن کمترین نیاز را به عوامل خارجی داشته باشید و خود بتوانید تا حدی آن را عملی سازید.
تولید در مقیاس کم
از آنجایی که ممکن است محصول جنبه فیزیکی نداشته باشد و نوعی خدمت به حساب بیاید نمی توان درباره تولید نمونه تست از آن سخن گفت. برخی محصولات هستند که برای تولید یک نمونه از آن نیاز به یک خط تولید مجهز می باشد.
اما اگر کسب و کار شما از نوع متکی بر فضا های آنلاین است مطمئن باشید که بسیار بهتر از سایر کسب و کار ها خواهید توانست آنرا در مقیاس کوچک اجرایی کنید و نتیجه حاصله را مشاهده نمایید.
پیدا کردن سرمایه گذار
برای یافتن سرمایه گذار به سراغ کسب و کار هایی بروید که با رونق یافتن کار شما آن ها منتفع می شوند. به طور مثال برخی اپلیکیشن ها هستند که فقط بر روی گوشی های آیفون قابل نصب اند. حامی بزرگ اکثر این ها شرکت اپل می باشد.
اصلی ترین دلایل شکست استارتاپ ها
در ادامه به توضیح و تشریح برخی از مهم ترین دلایل شکست استارتاپ ها خواهیم پرداخت. این موارد عبارت اند از:
تصمیم گیری عجولانه
اکثر انسان ها به دلیل عدم کنترل هیجانات خود قادر نیستند تصمیمات منطقی بگیرند و همواره هیجانات تعیین کننده انتخابات آنهاست.
به طور مثال فردی در تایم استراحت خود به کافی شاپ می رود. او مشاهده می کند که تعداد مراجعه کنندگان بسیار زیاد است و او بایک حساب سر انگشتی با خود می گوید حتما اوضاع مالی در این کسب و کار بسیار پر رونق است. بعد از نوشیدن قهوه اش به این فکر می افتد که با یک سرمایه اندک و کمک گرفتن از چند نفر از دوستانش یک کافی شاپ کوچک راه اندازی کند. غافل از اینکه ممکن است ساعتی که او به کافی شاپ مراجعه کرده ساعت پیک کاری کافه من باشد و در باقی طول روز مشتری زیادی نداشته باشد.
معمولا فردی که شتاب زده تصمیم می گیرد تمام جوانب کار را نمی سنجد و در ادامه کار با مشکلات متعددی رو به رو خواهد شد.
عدم توجه به قیمت گذاری
آمار و ارقام نشان می دهد 70 در صد از کسب و کار های نوپایی که شکست خوردند زمانی کمتر از سه ساعت برای امر قیمت گذاری صرف کرده اند. این در حالی است که حداقل زمان لازم برای تدوین استراتژی مناسب قیمت گذاری حدود یک هفته است!
می توان گفت امر قیمت گذاری مهم ترین چالش پیش رو برای یک استارتاپ است چرا که محصول جدید است و مشابه قبلی ندارد که از آن الگو برداری کنیم. ممکن است قیمت یا آنقدر بالا باشد که مشتری ترغیب به خرید نشود و یا آنکه آنقدر پایین باشد که کسب و کار متضرر شود و به سود آوری نرسد.
ناتوانی در انجام کارهای تیمی
در استارتاپ ها اغلب سطوح سازمانی وجود ندارد و هر فرد هر کاری که از دستش بر بیاید انجام می دهد. ساختار اغلب کسب و کار های نوپا به این صورت است که معمولا هر فرد چندین سمت بر عهده دارد. عدم وجود شرح شغلی دقیقی برای هر کس سبب بروز ناهماهنگی در مجموعه می شود.
تنها عاملی که سبب تشکیل استارتاپ های موفق و سر پا ماندن کسب و کار خواهد بود داشتن توانایی انجام کار ها به صورت تیمی است. اما متاسفانه در ایران چنین توانایی در کمتر فردی پیدا می شود و در کار هایی که قرار است به صورت تیمی انجام شود معمولا یک نفر می بایست تمام کار را به تنهایی انجام دهد و باقی افراد از انجام کار طفره روند.
در کشور های شرقی همچون چین و ژاپن روحیه کار تیمی بسیار بالاست به همین دلیل موفق ترین استارتاپ ها در این مناطق قرار گرفته اند.